ที่คลินิกจักษุแพทย์แทบทุกแห่งมักมีเหตุการณ์เช่นนี้พบกันบ่อยๆ มักมีการวัดสายตากับผู้ป่วย  คนวัดก็ถามว่าเห็นไหม  ผู้ป่วยก็ตอบว่า ไม่เห็น  เห็นไหม  ไม่เห็น  โต้ตอบกันบ่อยคนวัดสายก็รู้ว่าผู้ป่วยมาคนเดียวเดินเข้ามาอย่างคล่องแคล่ว  แปลกใจขึ้นมาว่าทำไมสายตาผิดกับคนสายตาดี   ก็ถามต่อไปว่าอ่านหนังสือได้ไหมผู้ป่วยก็ตอบว่าอ่านไม่เห็น  เด็กเล็กอีกจำพวกหนึ่งระยะก่อนเข้าเรียนย่อมไม่รู้หนังสือ  การวัดสายตาจึงต้องใช้แบบแผนชนิดอื่น  อาจใช้รูปสิ่งของซึ่งเด็กเล็กๆ  คงเคยรู้จักกันดี  แต่บางอย่างจะไม่รู้จักชื่อก็ได้  ถึงเห็นชัดเด็กก็ไม่ตอบ

                เด็กทารกเช่นเดียวกัน  ดูเหมือนไม่มีวิธีวัดสายตาได้  เด็กยังไม่รู้หนังสือ เมื่ออยากวัดสายตาจำเป็นต้องหาวิธีใหม่เพื่อทดสอบสายตาดูและบันทึกลงไปเป็นตัวเลขเหมือนผู้ใหญ่ข้อแตกต่างระหว่างผู้ใหญ่กับเด็กในข้อนี้ก็ได้แก่ควรจะวัดสายตาที่   “ระดับตา”   ซึ่งทางทดสอบไม่มาเกี่ยวข้องเลย  พูดง่ายๆ ไม่ต้องอาศัยความฉลาดหือการฝึกหัดอ่านหนังสืออ่านหนังสือมาก่อนเป็นต้น  ซึ่งอันหลังนั้นอาจจะเรียกว่า  “สายตาระดับสอง”   ที่ทางสมองมาเกี่ยวข้องมากคนใช้สายตาไกลๆ เป็นประจำ ย่อมอ่านหนังสือในแบบแผนได้ดีกว่า  เมื่อวัดสายตาระดับตานั้นจึงมีการเลือกใช้ตัวอักษร  E  ขนาดต่างๆกัน  ถามเด็กว่าตัวอักษร  E  ชี้ไปทางไหน  ซักออกมาที่ละตัว  ตัวอักษรตั้งตรง  คว่ำหรือหงายในท่าต่างๆ  และถามให้เด็กตอบว่าตัว  E  ชี้ไปทางไหน  วิธีแบบนี้ใช้กับเด็กก่อนเรียนเสมอและโดยวิธีนี้พบว่าเด็กแม้แต่อายุน้อยๆ ก็ตามมี สายตาพอดีกับผู้ใหญ่  ซึ่งถ้าใช้แบบแผนของผู้ใหญ่ แล้วมักจะได้ต่ำกว่าเสมอเพราะฉะนั้น  ในการวัดสายตาของเด็กเล็กจึงต้องระมัดระวังในข้อนี้โดยใช้   วิธีซึ่งเขาเรียกกันว่า   Angular  vision   มาพิจารณาเรื่องสายตาระดับตากับระดับสมอง  คนไม่รู้หนังสืออาจถือว่าเป็นคนตาบอดก็ได้  ถึงแม้รู้โลกภายนอกได้อย่างดีที่ระดับตา  แต่รูปภาพที่ระดับสมองไม่มีความหมายแต่อย่างใด  เหมือนคนไม่รู้ภาษาจีน  อ่านหนังสือจีน  เมื่อมาคิดถึงแง่นี้ก็พอพูดได้ว่าถึงแม้สายตาจะไม่ดีเท่ากับคนปกติ  การเล่าเรียนศึกษาหาความรู้ก็ย่อมเป็นการส่งเสริมให้สายตาระดับสมองดีขึ้น  แบะได้เปรียบเทียบว่าคนสายตาระดับดีแต่ระดับสมองไม่ดี