การมองเห็นสีต่างๆ ( Color Vision ) ได้นั้นเพราะจอประสาทของมนุษย์ดูดซึมคลื่นแสงต่างๆ เข้าสู่จอประสาทตาได้ แสงสว่างที่มนุษย์สัมผัสได้โดยประสาทตานั้น เป็นแสงสว่างที่มีคลื่นแสงช่วงที่มีความยาวคลื่นระหว่าง 4.1   10 – 7   ถึง   6.5   10 – 7 เมตร หรือ 400 - 750 หรือ 380 – 760 MU 

      ในกระบวนแสงที่ตามนุษย์มองเห็นนี้เป็นแสงสีขาวซึ่งประกอบด้วยสีต่างๆ เพื่อประดับโลกให้สวยงาม ดังนั้นแสงจากดวงอาทิตย์หรือดวงไฟจึงเห็นเป็นแสงสีขาวเซอร์ไอแซดนิวตัน พบว่าเมื่อให้แสงสีขาวผ่านปริซึมซึ่งเป็นแท่งแก้วที่มีพื้นที่หน้าตัดเป็นรูปสามเหลี่ยม ( ดังรูปที่   1 )จะสามารถแยกแสงออกมาได้เป็น 7 สี ซึ่งมีความยาวคลื่นต่างกัน      

7สี 1.สีแดง   2.สีแสด   3.สีเหลือง   4.สีเขียว   5.สีน้ำเงิน   6.สีคราม   7.สีม่วง รูปที่1

           แสงสีทั้ง 7 คือ แดง , แสด , เหลือง , เขียว , น้ำเงิน , คราม , ม่วง ถ้าหากความยาวคลื่นแสงยาวกว่าหรือสั้นกว่านั้นประสาทตามนุษย์รับไม่ได้ และเป็นน่าสังเกตว่าสีต่างๆ เหล่านี้มิใช้ว่าแยกจากกันได้โดยเด็ดขาดแต่จะค่อยๆ เพี้ยนไปจากเดิมแล้วกลืนเข้าสู่สีใหม่ตลอดทั้ง 7 สี

                การที่แสงสีขาวผ่านปริซึมแล้วแยกออกไปสีต่างๆนั้นเป็นเพราะแสงสีต่างๆ มีความถี่ของคลื่นแสงต่างกัน จึงทำให้ความสามารถของคลื่นแสงในการผ่านปริซึมได้ไม่เท่ากันทำให้ทิศทางของแสงสีในแท่งแก้วปริซึม แบนแยกออกจากกันเราเรียกว่า การหักเหของแสง ( Refraction ) เราอาจพูดได้ว่าการหักเหของแสงจะมากน้อยเพียงใดนั้นขึ้นอยู่กับความถี่ของคลื่นแสง และสมบัติของตัวกลางที่แสงผ่าน สมบัติของวัตถุ หรือตัวกลางนี้มีค่าที่เรียกว่าดัชนีหักเหของวัตถุ ( Refractive Index )  ที่กล่าวมาแล้วเราพูดถึงแสงสีขาวแยกออกมาเป็น 7 สีแต่ยังไม่ได้พูดถึงวัตถุที่เป็นสี เช่น เสื้อสีแดง, กระดาษสีเหลือง หรือหน้ากระดาษที่ผู้อ่านกำลังอ่านตัวอักษรสีดำอยู่นี้ก็มีสีที่บอกได้ ว่าสีอะไรทั้งๆที่ตัววัตถุเองไม่มีแสงสว่างในตังเอง แต่ที่มีสีต่างๆ กันได้ก็เพราะกระดาษขาวเป็นตัวสะท้อนแสงที่ดีที่สุด สะท้อนทุกสีมาเข้าตาเรา ซึ่งเป็นผู้มองดูสีดำคือตัวสะท้อนแสงที่เลวที่สุด เพราะดูดกลืนหมดทุกสี ยกเว้นสีนั้นที่สะท้อนมาเข้าตาเรา เราจึงบอกได้ว่าวัตถุนั้นเป็นสีนัยน์ตาของมนุษย์เราไวที่สุดต่อแสงสีเขียวหรือสีเขียวแกมเหลือง  แสงที่มีขนาดแสงถัดจากแสงสีแดงนั้นจะมีความยาวคลื่นแสงยาวกว่าคลื่นแสงสีแดงนั้นนัยน์ตาของมนุษย์เราไม่สามารถแลเห็นได้เรียกว่า รังสีแสงใต้แดง ( Infared Raye หรือ Dark heat rays ) แสงชนิดนี้ไม่จัดเข้าอยู่ในพวกแสงสว่าง เพราะจอประสาทตาของมนุษย์ไม่สามารถรับความรู้สึกได้  ส่วนแสงที่มีความยาวคลื่นแสงถัดจากแสงสีม่วง จะเป็นแสงที่มีความยาวคลื่นแสงสั้นกว่าคลื่นแสงสีม่วง นั้นนัยน์ตาของมนุษย์เราไม่สามารถแลเห็นได้เช่นกัน เราเรียกรังสีแสงนี้ว่า รังสีเหนือม่วง ( Ultra – Violet Rays  หรือ Dark Chemical Rays )

              

               อวัยวะที่เกี่ยวกับการมองเห็น ( Organ of Vision ) ของร่างกายมนุษย์นั้นเมื่อสัมผัสกับคลื่นแสงของรังสีอินฟราเรดหรือรังสีอุลตร้าไวโอเลต นั้นจะได้รับอันตรายโดยเฉพาะรังสีอุลตร้าไวโอเลต ซึ่งเป็นรังสีที่มีความยาวคลื่นแสงมากกว่ารังสีอินฟราเรดซึ่งเป็นรังสีที่มีความยาวคลื่นแสงสั้น ( Long Ultraviolet And Short infrared ) ดังนั้นเราสามารถป้องกันรังสีอุลตร้าไวโอเลตได้โดยสวมแว่นตาที่ฉาบสารเคมีไว้ที่ผิวเลนส์ เลนส์ชนิดนี้คือเลนส์ ยู . วี . เอ็กซ์ . ( U.V.X. Lense )

                รังสีอุลตร้าไวโอเลตที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติคือรังสีที่มากับแสงอาทิตย์ และรังสีอุลตร้าไวโอเลตที่เกิดจากการทำให้เกิดขึ้นซึ่งรียกว่า “ Artificial Ultraviolet Light ” ได้แก่

             Joung  อาศัยปรากฏการณ์ที่ค้นพบนี้มาวิเคราะห์ใหม่พบว่าสามารถลดสีปฐมภูมิ 7 สีของนิวตันเหลือเป็นแม่สีเพียง 3 สีเท่านั้น คือสีน้ำเงิน สีเขียว และสีแดงที่ สามารถผสมกันเกิดเป็นสีต่างๆ ได้ เขาจึงตั้งเป็นทฤษฎีอธิบายการมองเห็นสี ( Color Vision ) ที่เรียกว่า Trichomatic Theory  ขึ้นในปี ค.ศ. 1802

                 การเกิดการผสมสีทั้ง 3   สีเข้าด้วยกันเรียก Trichomatic   Matching ในผู้ชายบางคนจะมีความบกพร่องในการแลเห็นสีประมาณ 2 %  และผู้ชายบางคนจะมีความบกพร่องในการแลเห็นสีได้ถึง 6%  ซึ่งสีบางสีที่บกพร่องไปอาจเกิดชั่วคราว จอประสาทตาของมนุษย์จะมี Photoreceptor ที่ทำหน้าที่รับแสงสีต่างๆ คือ Cone cell  3 ชนิดที่มี   Pigment  3 สี คือ สีน้ำเงิน, สีเขียว, และสีแดง แยกกันอยู่ การที่คนเราเห็นสิ่งใดก็ตามมีสีก็เนื่องจากของสิ่งประกอบด้วย Pigment ที่สามารถดูดซึมแสงสีส่วนใหญ่เอาไว้ และสะท้อนแสงหรือให้แสงอีกช่วงความยาวคลื่นหนึ่งที่อยู่ในแถบสีสเปคตรัม ( 400 – 700 NM ) ผ่านทะลุมาถึงตาของเรา เช่น วัตถุหนึ่งเห็นเป็นสีดำ ก็เนื่องจากมันสามารถดูดซึมแสงทั้งหมดที่ตกกระทบ หรือที่เราเห็นเลือดเป็นสีแดงเพราะเลือดมี Pigment สีแดง ที่สามารถดูดซึมแสงที่มีความยาวคลื่นต่ำกว่า 600 NM  เอาไว้แล้วให้แสงที่มีความยาวคลื่น มากกว่าสะท้อนกลับ หรือผ่านทะลุมาจนถึงจอประสาทตาของเรา จนเกิดการกระตุ้น Red – Sensitive Cone ซึ่งภายในมี Visual Pigment ที่สามารถดูดซึมแสงที่มีความยาวคลื่นช่วงนี้ ( 7600 NM ) ได้ดีที่สุด ตาม Spectral Sensitive Curves  ดังนั้นเราจึงเห็นเป็นสีแดง ส่วนการที่เราเห็นวัตถุใดก็ตามเป็นสีขาว ก็อาจเกิดจากวัตถุนั้นสะท้อนแสงทั้งหมดกลับมากระตุ้น Cone Cell   ทั้งสามชนิดที่จอประสาทตาของเราพร้อมกัน หรือมิฉะนั้นก็อาจสะท้อนแสงที่เป็น   Complementary Pair     มากระตุ้นจอประสาทตาของเรา ขณะเดียวกันการกระตุ้น Visual Pigment  3 ชนิดนี้พร้อมกันในอัตราส่วนต่างกันได้มากมาย ( Color Discrimination ) เช่นเดียวกับการผสมสี

                  

  ตาบอดสี Color Blind

              คนที่ตาบอดสีหมายความว่า มีความผิดปกติในการแลเห็นสีต่างๆ นั่นคือคนที่ตาบอดสีนั้นจะไม่สามารถแยกสีต่างๆ ได้ทั้ง   3   สี คือ สีแดง , สีเขียว, และสีน้ำเงิน เพราะเซลล์รับประสาทรับสี ( Cone – Pigment ) ไม่ทำงานหรืออ่อนกำลังลง ผู้ป่วยที่เห็นสีผิดปกติ ( Color Deficiency ) สามารถแบ่งออกเป็น   2 พวกใหญ่ๆ คือ

1.       Acquired Defective Color Vision ) เป็นชนิดที่เกิดเนื่องจากโรคของประสาทตาหรือรับจอภาพ เช่น โรคจอรับภาพหลุดออก หรือโรคประสาทตาฝ่อ ซึ่งโรคพวกนี้ไม่ค่อยสำคัญ เพราะภาวะการมองเห็นไม่ค่อยดี

2.       Congenital Defective Color Vision    เป็นชนิดที่เป็นมาแต่กำเนิด

ตาบอดสีชนิดเป็นมาแต่กำเนิดนั้นเราแบ่งตาบอดสีได้เป็น    3    ชนิด

-          ตาบอดสีแดง

-          ตาบอดสีเขียว

-          ตาบอดสี ทั้งสีเขียว และสีแดง

การที่ตาบอดสีใดสีหนึ่งหรือแค่การเห็นสีนั้นอ่อนลงจะทำให้การมองเห็นสีผิดไปจากความเป็นจริง เช่นในบางแสงส่วนผสมของสีแดงกับสีเขียวจะเห็นเป็นสีเหลือง 

            ถ้าคนที่ตาบอดสีแดงจะเห็นแสงสีแดงกีบสีเขียวกลายเป็นสีเหลือง และเห็นแสงสีเหลืองเป็นสีเขียว           

               การที่คนเราจะรู้อะไรขึ้นอยู่กับการาศึกษาและประสบการณ์ บางคนจะไม่ทราบเลยว่าตัวเองเป็นตาบอดสี เพราะได้ถูกสอนให้เรียนรู้สีต่างๆ มาตั้งแต่เด็ก จึงสามารถเรียกสีต่างๆ ได้เหมือนคนปกติ แตะจะเรียกสีผิด เมื่อเทียบระหว่างสีใกล้เคียงกัน เช่น ขณะเล่นบิลเลียด และหลักการอันนี้เองที่นำมาใช้ในการตรวจตาบอดสี

               

ตาบอดสีชนิด Congenital เป็นทางกรรมพันธุ์ และถ่ายทอดไปยังลูกหลานได้โดย X – Linked Recessive ดังนั้นจึงพบได้ในผู้ชายทั้งหมด ผู้ชายที่ตาบอดสีทั้ง 2   ชนิดมีอยู่ประมาณ 

3 – 5 %  ของคนทั่วๆไป และชนิดตาบอดสีแดง ตาบอดสีเขียวมีอัตราส่วนเท่ากับ 2 : 7  เพศหญิงเกือบจะไม่เป็นตาบอดสี แต่เป็นตัวการนำถ่ายทอดไปยังบุตรชายของตัว        

                พวกที่ตาบอดสีทั้งสีเขียวและแดง จะเห็นทุกสีเป็นสีขาวกับดำชนิดนี้พบน้อยมาก การผิดปกติของการแลเห็นสีต่างๆ มีสาเหตุมาจาก

1.       มีการเปลี่ยนแปลงของชนิดหรือระดับความสามารถของ Photo Pigments

2.       มีการเปลี่ยนแปลงของปริมาณหรือความหนาแน่นของ    Pigments

3.       เรติน่าไม่มี   Pigments

4.       มีการเปลี่ยนแปลงของขบวนการทางระบบประสาทเกี่ยวกับการรับภาพ

 

การแยกตาบอดสีชนิด Acquired  ออกจาก Congenttal

        1. น้อยครั้งที่ผู้ป่วย Congenital   จะบอกสีผิด ในขณะที่ผู้ป่วย Acquired   รายที่เพิ่งมีความผิดปกติ มักจะบอกสีผิดเสมอ และมักจะบ่นว่า สีของสิ่งที่คุ้นเคยดูผิดแผกไปจากเดิม

        2. หากเป็น   Congenital    ความรุนแรงจะเท่ากันทั้งสองตาขณะที่ชนิด Acquired   อาจเห็นสีผิดปกติเพียงตาเดียว หรืออาการในตาทั้งสองข้างไม่เท่ากัน

        3. ชนิด  Congenital    ส่วนใหญ่จะถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ X – Linked Recessive   ดังนั้นเกือบทั้งหมดจะพบในผู้ป่วย และมักตรวจพบว่าตาบอดสีแดงและสีเขียววิธีทดสอบผู้ป่วยอย่างง่ายๆ คือ ผู้ป่วยมักจะ แยกสีม่วงกับสีน้ำเงินไม่ได้ ขณะที่ชนิด Acquired   มักจะมีตาบอดสีน้ำเงินแบะสีเหลืองผู้ป่วยจะสามารถแยก 2   สีนี้ได้เสมอ

      4. ชนิด   Congenital    จะไม่พบความผิดปกติใดๆ ของเรติน่า และประสาทตา ( Optic nerve ) ขณะที่ชนิด Acquired มักตรวจพบสาเหตุเสมอ เช่น การเสื่อมของเรติน่า การลอกหลุดของเรติน่า เป็นต้น

      5.   ชนิด Congenital    จะมีอาการคงที่ ขณะที่ผู้ป่วยชนิด Acquired    อาจมีความรุนแรงของโรคไปได้ตลอดชีวิต

 

ตาบอดสีชนิด   Congenital   Colar Defect

1. Anomalous Trichomaly  หรือ Trichromatism เป็นชนิดที่พบมากที่สุด ผู้ป่วยเหล่านี้จะมี Cone pigment  ทั้ง   3 ชนิด แต่จะมีชนิดหนึ่งที่ทำงานผิดปกติไป

                1.1 Protanomaly  มีความผิดปกติของ Red – Sensitive Cone พบประมาณ   1% ของพลเมือง ( ตาบอดสีแดง )

                1.2 Deuteranomaly  มีความผิดปกติของ Green – Sensitive Cone พบมากที่สุด คือประมาณ   5%  ของพลเมือง ( ตาบอดสีเขียว )

ทั้งสองชนิดนี้มีการถ่ายทอดทางพันธุ์กรรมแบบ   X – Linked Recessive  

                1.3 Tritanomaly มีความผิดปกติของ Blue – Sensitive Cone  พบผู้ป่วยประเภทนี้น้อยมาก ( ตาบอดสีน้ำเงิน )

2. Dichromatism ผู้ป่วยประเภทนี้จะมี   Cone Pigments  2   ชนิดประกอบด้วย

                2.1 Protanopia  ผู้ป่วยจะขาด   Red – Sensitive Cone  พบประมาณ   1%  ( ตาบอดสีแดง )

                2.2 Deuteronopia  ผู้ป่วยจะขาด Green – Sensitive Cone พบประมาณ   1%  เช่นเดียวกัน (ตาบอดสีเขียว)

                2.3 Tritanopia   พบได้น้อยมาก และจะแยกจาก   Acquired   Color Vision   Defect เช่น Dominant Inherited Optic Atrophy  ได้ยากเพราะจะมีความสับสนในการแยกระหว่างสีน้ำเงินกับสีเหลือง เหมือนกัน

3. Monochromatism  หรือ Achromatopia  คือผู้ป่วยที่มี Cone Cell เพียงชนิดเดียวหรือไม่มีเลย ( Rod Monochromatism ) ซึ่งความผิดปกติพวกนี้พบได้น้อยมาก

                               

วิธีทดสอบตาบอดสี Color Vision Test

                วิธีทดสอบตาบอดสี มีหลายวิธี แต่วิธีที่สะดวกราคาถูก ง่ายและแปลผลได้แม่นยำพอสมควร เหมาะสำหับการใช้เป็น Screening Test คือ การทดสอบด้วย Ishihara Plante  ที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วไป

 เรียบเรียงโดย.....ฝ่ายวิชาการ

 วันเลือกตั้งชาวแว่นตา ครั้งที่   16